Tôi lại đi làm mướn cho người ta
Hôm ông Cẩn vào gặp chủ nhà hỏi mua xe. Mua xe về được một thời gian thì thấy ông Cẩn ít đi xe hẳn. Nếu ông Cẩn sinh ra trong gia đình khá giả. Ai cũng mừng cho ông. Khi có tiếng gọi cửa. Gấp ba. Những ngày thường không phải mùa vụ cày cấy. Sau bao rứa. Theo học được vài năm. Thời kỳ khó khăn nhất của gia đình. Chiếc này không hay hỏng vặt như xe trước.
Rất khó để xin được một công việc đàng hoàng. Tôi tăng tả đi xin việc làm nhưng với tấm bằng Trung cấp trong tay. Ông ấy phải cất công sang tận tỉnh yên bình mới kiếm được con xe bằng lòng người ta rao bán. Ngày ấy. Nhà thì dột nát như túp lều. Sau khi mẹ tắt nghỉ. Chuyện ngoài ngõ Từ những năm 1998 thế kỷ trước. Quân. Cũng đúng phép lịch sự ông Cẩn vẫn kịp mặc xống áo chỉnh tề rồi mời khách vào nhà.
Tôi mới tập trung làm lụng góp nhóp theo lời các cụ dạy năng nhặt chặt bị để có tiền “chơi” xe”… Chuyện “dân chơi” Và ông trở thành một trong những người trước nhất ở huyện Vĩnh Bảo có ôtô.
Do bi cảm với tình cảnh gia đình tôi. Thế mà chỉ với vỏn vẹn vài sào ruộng nhưng qua vài vụ gặt có tiền ông đã… “nâng đời” chiếc xe Lada “già”.
Ông có một đời vợ và sinh được hai cô con gái. Chăn bông.
Cũng có nhiều người đến hỏi mua xe của ông. Mỗi lần ông chồng bà “nổi hứng” lấy xe ra đi thì tiền xăng cũng bằng tiền ăn mấy tuần của cả nhà. Đằng này là một người làm công việc khuân vác. Trần. Người cùng thôn trò chuyện - “…Bố ông Cẩn mất sớm. Học hết cấp III. Đi xe đạp dễ bị chó cắn lắm… (Cười lớn) cho nên. Thay vào chiếc xe Lada cà tàng giờ hiện diện trong sân nhà ông Cẩn là chiếc xe Daewoo Ciello đời 1995 “cáu cạnh” hơn.
Sau khi mua được chiếc xe này. Đồ dùng sách vở để chúng tôi có thứ mang đến trường. Vừa để làm thêm. Vừa để đi làm cho an toàn. Rất hay phải đi phẳng đê vào mùa mưa bão.
Chuyện trong nhà Chuyện ngoài ngõ thì nghe biết vậy. Nhà nào chẳng có chí ít một chiếc ôtô để đi. Giã từ ông Cẩn. Tôi cố chí đi học thêm tấm bằng đại học. Nhà ông Cẩn thuộc dạng nghèo ở thôn Từ Lâm. Đạp xe đạp hàng chục cây số để đi “tậu” xe mới “nâng đời”.
Khi đã lo cho hai em ổn thỏa. Ngày viết đơn ly hôn. Cuối cùng cả hai bên phải mang ra hiệu vàng gần đó để đổi sang tiền mặt mới cho lấy xe. Nhưng theo cách nghĩ của chúng tôi có nhẽ chiếc xe chỉ là dụng cụ để mỗi khi ông đi văn bằng đê điều cho đỡ hiểm nguy mà thôi.
Có được chiếc xe máy cũng là một gia sản lớn trong nhà. Hay làm ăn phát đạt thì đi một nhẽ. Không lo chết đói. Vậy là vui. May mắn nhờ “đặc sản” thuốc lào của quê hương Vĩnh Bảo mà tôi mới theo được đến hết khóa học. Bắt ốc kiếm tiền lo từng bữa ăn.
Ông lật đật trở dậy. Ông chủ xe lúc đó cứ cho rằng tôi hỏi mua xe là để đùa nên ông ý ra giá chiếc xe là 100 triệu đồng. Tôi quyết phải sắm chiếc xe ôtô. Chưa kể đến việc đi kì cọ buổi đêm rất hay gặp chó của người dân thả rông. Người ta cũng được phen vỡ mật vì ông Cẩn nằng nặc đòi bà vợ phải trả tiền “phí.
Đôi ba chiếc quần cái áo cũ. Mà cái xe thì cũ nát. Khi nghe tới cái ngọn ngành lý do chúng tôi tìm đến. Rút cuộc cũng thi đỗ vào hệ đương nhiệm của trường Đại học Xây dựng. Họ hàng chòm xóm hiếm cho vài nắm gạo. Tôi phải đi làm công để có tiền đến trường. 000 đồng. Mua ôtô để đi phẳng đê cho an toàn cũng thật hợp tình cho cái lý của người trong cuộc. Theo lời ông Cẩn.
Chiếc xe được đỗ cẩn thận ở cạnh nhà. Che phủ bằng lá chuối và. Khác với mường tượng của chúng tôi về con người “nổi tiếng” huyện Vĩnh Bảo này ông Cẩn hoàn toàn không phải là “dân chơi” lập dị như đồn thổi mà ngược lại ông rất dễ gần. Công việc của tôi là làm kiểm sát viên đê điều. Chiếc xe ôtô đang hiện diện tại nhà ông là chiếc xe thứ 2 ông sở hữu.
Người làng phải mang bò ra để giúp kéo xe lên tận trên huyện để sửa”… Vui câu chuyện cùng với bà Khúc Thị Gieo. Đến khi đặt chân về nhà thì trời cũng mờ tối đi mò cua. Nhà cửa dột nát. Cưới phải ông chồng nghèo mà có tính chơi “ngông” này khiến vợ ông lắm lúc cũng phải dở khóc dở cười.
Trong nhà thì chẳng có đồ đoàn gì đáng giá. Trong người không có nổi vài nghìn đồng. Tuy nhiên. Nghe kể. Cơm lắm lúc còn không có mà ăn. Gia đạo thì nghèo rớt. Ngày thấy ông Cẩn lái chiếc xe ôtô về làng. Có khi lãi gấp đôi. Quơ số tiền tôi kiếm được từ công việc làm Kiểm sát viên đê điều của Hạt quản lý đê điều huyện Vĩnh Bảo đều dồn hết cho hai người em.
Nhưng rút cục vợ ông Cẩn cũng phải dắt hai con về nhà ngoại ở
Vợ ông quanh năm chỉ lẩn quẩn với vài sào ruộng với cái ao mà bác mẹ để lại để kiếm sống. Hao mòn” cho ông ta trong quãng thời gian sống chung. Cấp 10 mà đi xe đạp để lạ đê thì làm sao mà được. Khi mà nhiều gia đình còn nghèo.
Đến các “đại gia” ở huyện Vĩnh Bảo cũng chưa mấy ai có xe riêng để đi thì ông Khúc Văn Cẩn đã sở hữu một chiếc xe ôtô hiệu Lada.
Mẹ tôi phải dậy từ khi sương đêm vẫn còn ướt đầm. Sống có nghĩa tình sớm muộn. Tôi đầu tư mua ít thuốc lào rồi mang ra ngoài thành phố bán. Cứ tranh thủ vài ngày được nghỉ học. Cái ngày ông “đánh” chiếc xe về làng. Đỡ phải đi sơn sửa mà đi nó cũng “oách” hơn.
“Uống” xăng như. Tôi còn phải bỏ vào đó gần 1 cây vàng để “tút” lại nội thất mới vừa ý”.
Nhà có vài sào ruộng của hiệp tác xã chia. Nhiều khi ông mang sổ đi khắp xóm để vay lấy tiền đóng học cho em. Thực hư ra sao thì cứ phải gặp người trong cuộc mới hay. Mến khách. Tôi tom góp được 3 cây vàng dắt vào bụng và gót giày. Cứ mỗi trận bão về. Mà kể cũng buồn cười. Sau bao năm chịu đựng. Có lẽ cái sự ngạc nhiên về ông Cẩn - người đàn ông sống ở “túp lều” vẫn có ôtô đi - đối với rất nhiều người dân ở Vĩnh Bảo âu sẽ không hốt nhiên mà hết sự hiếu kỳ và quả tình khó lý giả.
Chuyện về ông Cẩn với cái tính khí “khác người” thì trong thôn ngoài làng ai cũng hay. Chưa kể đến việc phải cố và cố gắng rất nhiều để phụ giúp mẹ nuôi hai người em. Bà con xóm giềng hỏi ra mới biết là ông cũng hạn chế động đến cái xe bởi mua nó xong rồi lại không đủ tiền đổ xăng để “nuôi” nó chạy.
Tiền thì không có. Ai cũng không khỏi ngạc nhiên. Ông cười và trầm tĩnh đáp lại bằng những lời tâm tư rất thật về tuổi thơ cơ cực của mình: “Quê tôi nghèo lắm. Mọi đứa ở vùng quê nghèo Vĩnh Bảo lúc bấy giờ đều chẳng ai tin vào mắt mình. Bố mất sớm. Màng nhện chăng khắp nơi; phía bên ngoài sân.
Ông cũng ghi vào sổ để nhớ khi có tiền thì trả lại. Trên đường trở ra chúng tôi đã tìm đến một Công an viên xã Đồng Minh thì được cho biết ông Cẩn là người cẩn thận. Cỏ mọc um tùm. Chiếc giường bị sập một nửa số thang và không có lấy nổi manh chiếu.
Học xong Trung cấp Thủy lợi. Ông phải tự lực cánh sinh để “gồng gánh” cho cuộc sống hai đứa em. Ông chủ xe còn xem đi xem lại chỗ vàng của tôi vì ngờ đấy là vàng giả.
Đứng từ bên ngoài thấy ông đang nằm trên chiếc giường ọp ẹp đã sập một bên dát trong “túp lều” trống hoác. Dù đã có với nhau hai mặt con.
Chẳng những thế. Bỏ lớp chăn bông và ni-lon che phủ ra tự hào bảo. Họ chào xáo bàn tán xôn xang. Hỏi về ông thì ai cũng biết; bà Khúc Thị Gieo. Thế là có đủ tiền mua rau một tuần. Tôi sinh ra trong một gia đình bần nông. Ai đưa 2. Người ít. Lắm khi xe ông ấy đang đi thì chết máy.
Kẻ nhiều. Nhưng đến khi tôi lấy trong người ra và chồng đủ hơn 2 cây vàng lên mặt bàn thì mặt ông ta méo xẹo. Voi uống Phi-la-tốp. Gió giật lên đến cấp 9. Bộ phận hòa giải của xã đã đến gia đình và khuyên nhủ cả hai vợ chồng. Còn mẹ ông ấy cả đời sống lam lũ. Cái xe của ông Cẩn không khác gì răng bà lão. Khi ông Cẩn xin được việc vào làm ở Hạt quản lý đê điều huyện Vĩnh Bảo.
Bà vợ mang lên trình chính quyền xã. Hiểm lắm. Cái lý của người trong cuộc Khi được hỏi tại sao với mức lương công chức còm cõi như vậy mà ông lại mua xe ôtô trong khi bản thân lại không có được một căn nhà cho ra dáng nhà.
Còn hai anh bạn cùng xóm thì phải bỏ giữa chừng vì nhà nghèo quá.
Số tiền kiếm được. Đến khi làm đồ án tốt nghiệp thì mẹ tôi đổ bệnh nặng. Ông Cẩn đã đem đổi ngay lấy một chiếc ôtô để đi. Đi lại không được như người thường nhật. Tai nạn như chơi. Ấy vậy mà phải lo tiền xăng để thảng hoặc ông chồng còn “đánh” xe đi chơi cho… “oách”. Nghèo khó thế mà dường như trước khi mất bà đã chỉ cho ông Cẩn chỗ chôn cả hũ vàng nhờ cả đời tích cóp. Bác mẹ già mất sớm. Những người cùng thôn cũng được dịp thêm ý góp lời về người có xe ôtô trước tiên ở Vĩnh Bảo.
Chạy vạy khắp nơi cũng không đủ tiền nên đành phải bỏ ngang nghiệp học hành để về quê đi làm bốc vác thuê kiếm tiền chăm mẹ.
Để cho chúng tôi quan sát chiếc xe của mình được rõ hơn. Xống áo nhầu nhĩ của ông khiến người chủ xe cứ nghĩ ông có ý đùa. Tôi xin đi học Trung cấp về Thủy lợi. Mẹ bị tàn tật. Ông Cẩn kể lại: “Sau khi bán chiếc Lada đi.
Năm 1988. Nhìn vào chiếc xe đạp cà tàng với bộ dạng có phần nhếch nhác. Cả làng ai cũng thương anh em nhà ông này. Ăn uống thì kham khổ thì ông Cẩn đáp rành rẽ: “Ở phương Tây người ta tiến bộ lắm. Cái hồi mua xe đó. Đồn thổi những câu chuyện xung quanh người đàn ông nghèo kiết xác đi ôtô này… Đến đầu thôn Từ Lâm dẫn lối vào nhà ông Cẩn dừng chân uống ly trà quê.
Có được số tài sản thừa kế một cách bất ngờ. Đến khi ông Cẩn chồng đủ tiền mặt ra thì người chủ xe mới dám tin. Ông Cẩn hì hụi mở lớp rào sắt quây quanh xe. Một mình tôi phải trần ra để nuôi hai người em. Trong khi nhà ông vẫn là căn nhà dột nát. Nhiều thanh niên ở địa phương cũng đến nhờ ông dạy lái xe.
