Ông Đậu Anh Tuấn, phó trưởng ban Pháp chế của VCCI chỉ ra một loạt các khó khăn về thủ tục hành chính các nhà đầu tư gặp phải, nhất là về đất đai, đầu tư, xây dựng
“Lúc đó, dự án đã khai triển rồi, đô thị cũng không dám quyết định, chúng tôi đành chịu”, ông Hiệp nói. Điều kỳ lạ là các thủ tục pháp lý được xem là càng hoàn chỉnh với càng nhiều văn bản ra đời thì doanh nghiệp càng phải thực hiện nhiều thủ tục.
Có những dự án chưa triển khai xong, nhưng các quyết định đổi thay hai – ba lần”, ông Tuấn nhận xét. Còn nhiều câu chuyện dở khóc dở cười mà những doanh nghiệp chuyên đầu tư gặp phải liền, mà ông Hiệp gọi đó là những rủi ro không thể tính được. Giờ, việc giảm thiểu các thủ tục hành chính chỉ dựa vào bộ máy hành chính thì không thể có đột phá.
Theo ông Nguyễn Đình Cung, phó viện trưởng viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, việc cách tân thủ tục hành chính mới “nói nhiều, nhưng làm được mấy”. Trước tiên, doanh nghiệp nộp hồ sơ vào sở kế hoạch và đầu tư, phòng thụ lý hồ sơ sẽ nhận và làm văn bản trình lên giám đốc sở, quy trình này mất khoảng 40 ngày.
Với thực tiễn như vậy, đề nghị canh tân hành được đặt ra nhằm tạo môi trường thuận lợi thúc đẩy các nguồn lực đầu tư để tăng trưởng, tuy nhiên, chính các nhà làm chính sách cũng không mấy lạc quan nếu cách làm vẫn như bây chừ.
Đã khiến nhà đầu tư không xoay trở nổi. “Hệ thống văn bản dày đặc, không giống nhau, được hiểu theo nhiều cách, đổi thay liên tiếp. “Chúng tôi là người Việt Nam, đầu tư trên đất Việt Nam mà còn như vậy, thì nhà đầu tư nước ngoài nếu không thuê tham mưu, chắc là kinh khiếp”, ông Hiệp hí hước. Ở góc nhìn của doanh nghiệp, theo ông Nguyễn Quốc Hiệp, do nhà đầu tư không có cơ chế tự bảo vệ mình, nên nhà đầu tư luôn chịu đủ sức ép và rủi ro.
Những rắc rối về thủ tục hành chính đang tiếp chuyện cản ngăn các doanh nghiệp. Các sở liên hệ mất 30 ngày nữa để gửi công văn phản hồi… “Vậy mà quy định đưa ra là tối đa 60 ngày doanh nghiệp được hoàn thành thủ tục chấp thuận đầu tư”, ông Hiệp nói. Thí dụ như năm 2009, khi đang thực hiện một dự án đã được ưng ý đầu tư trong nội đô, đột Chính phủ có quyết định không được xây dựng nhà cao tầng trong nội đô.
Sau đó, giám đốc sở kế hoạch và đầu tư có công văn trình UBND tỉnh, thành thị, công đoạn này mất khoảng 30 ngày.
Sau đó, UBND các tỉnh, thành phố lại gửi công văn đến các sở liên hệ để lấy quan điểm, công đoạn này nhanh nhất cũng mất 30 ngày. Ông Nguyễn Quốc Hiệp, chủ tịch hiệp hội Các nhà thầu vẽ ra quá trình để doanh nghiệp được chấp thuận đầu tư. “Đó là cơ hội cho nhũng nhiễu”, ông Tuấn khẳng định. “Cách tân thủ tục hành chính được giao cho bộ nào vờ vĩnh đó, thiếu sự phối hợp về chiều ngang và không có sức ép từ bên ngoài sẽ khó thành công”, ông Cung nhận xét.
Theo ông Hiệp, dự án được ưng ý đầu tư với tốc độ kỷ lục của công ty nơi ông làm việc là 14 tháng. Lê Phượng. Như nhận định của ông Vũ Tiến Lộc, chủ toạ VCCI, so với các nước trong khối ASEAN, môi trường đầu tư của Việt Nam càng ngày càng giảm với thứ hạng khiêm tốn. Những rắc rối về thủ tục hành chính đang đấu ngăn trở các nhà đầu tư.