Việc ghi người có lợi quyền, bổn phận can hệ: mẫu bản án dân sự sơ thẩm hướng dẫn ghi như đối với nguyên đơn, hoặc bị đơn, nghĩa là chỉ ghi tên và địa chỉ
Phần mở đầu của bản án: Khoản 3 Điều 164 Luật Tố tụng hành chính quy định: “Trong phần mở đầu phải ghi rõ tên Tòa án xét xử sơ thẩm; số và ngày thụ lý vụ án; số bản án và ngày tuyên án; họ, tên của các thành viên Hội đồng xét xử, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên; tên, địa chỉ của người khởi kiện, người bị kiện, người có lợi quyền, nghĩa vụ liên quan; người đại diện, người bảo vệ quyền và lợi.
Do đó, cần phải có hướng dẫn riêng về việc viết bản án hành chính sơ thẩm. Điều 164 Luật Tố tụng hành chính ngày 24/11/2010 quy định về bản án hành chính sơ thẩm đã chép gần như nguyên văn Điều 238 về bản án sơ thẩm của BLTTDS năm 2004.
Phần thể hiện của người bị kiện được các bản án miêu tả rất “đa dạng” như: “Đại diện ủy quyền của UBND… diễn tả:”, “Quan điểm của UBND…”, “Đại diện UBND… miêu tả:”, “Phía người bị kiện - … - đại diện theo ủy quyền là bà… thể hiện:”.
# Vô thượng” (tức rưa rứa mẫu bản án dân sự sơ thẩm). (Còn nữa) Ngô Cường. Việc ghi như vậy có thể sẽ làm cho những người không biết về thủ tục tố tụng tưởng rằng Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên cũng nằm trong Hội đồng xét xử. ” Theo hướng dẫn tại tiểu mục 17. Về việc ghi “Người bảo vệ quyền và ích lợi…” và “người đại diện”: Phần lớn các bản án đều không ghi “Người bảo vệ quyền và ích lợi…” liền ngay dưới dòng ghi về đương sự họ bảo vệ cơ mà ghi ở cuối phần mở màn.
Hướng dẫn này không thật phù hợp với việc viết bản án hành chính như: không có quan hệ… dẫn đến có tranh chấp, không có vấn đề phản tố.
Do đó nên ghi rõ là “Ngày tuyên án”. Về Thư ký Tòa án, các bản án đều ghi “Thư ký Tòa án ghi biên bản phiên tòa: ông (bà)…cán bộ Tòa án quần chúng. Ảnh minh họa Nhìn chung, phần khai mạc của các bản án đều đã viết đúng như quy định tại khoản 3 Điều 146 nêu trên và chỉ dẫn tại Mẫu bản án dân sự sơ thẩm (Nghị quyết số 01/2005/NQ-HĐTP). Cụ thể như sau: Nhiều bản án đã “tường thuật” nội dung vụ án mà không rõ đâu là thể hiện của người khởi kiện và đâu là diễn tả của người bị kiện.
Đối với phần miêu tả của các đương sự, nhiều bản án đã bộc lộ theo từng thời đoạn: tại đơn khởi kiện và tại phiên tòa.
Như vậy, cho đến nay bản án hành chính sơ thẩm được viết hao hao như bản án dân sự sơ thẩm. 1 mục 17 quyết nghị số 04/2006/NQ-HĐTP ngày 4/8/2006 của Hội đồng quan toà Tòa án nhân dân tối cao thì “Bản án hành chính sơ thẩm cần phải có các nội dung chính quy định tại khoản 2 Điều 49 của Pháp lệnh và phải được biểu lộ na ná theo mẫu bản án sơ thẩm được ban hành kèm theo Nghị quyết số 01/2005/NQ-HĐTP ngày 31/3/2005 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án quần chúng.
Cách ghi này là theo đúng chỉ dẫn tại mẫu bản án, nhưng dường như thường ăn nhập lắm vì Luật Tổ chức Tòa án quần chúng. Trong trường hợp đương sự có nhiều người đại diện theo ủy quyền, không thấy ghi khuôn khổ được ủy quyền của từng người đại diện.
#, Liền ngay đó ghi Thư ký Tòa án, đại diện Viện kiểm sát. Cách ghi này cần được miêu tả lại để người đọc thấy được sự bình đẳng giữa hai bên đương sự trước Tòa án và đảm bảo thống nhất giữa các bản án.
Nhìn chung các bản án đều viết phần nhận thấy theo cách biểu lộ lần lượt các sự kiện như “kể chuyện”, làm cho người đọc rất khó nắm bắt yêu cầu cụ thể của đương sự và khó xác định được những “tiền đề” mà Hội đồng xét xử sẽ phân tách lập luận để chấp nhận hay không ưng ở phần “XÉT THẤY”.
Nhưng Điều 52 Luật Tố tụng hành chính nêu rõ người có quyền lợi, bổn phận can hệ gồm: người có lợi quyền, trách nhiệm liên quan có đề nghị độc lập; người có quyền lợi, trách nhiệm can dự dự tố tụng với bên khởi kiện; người có lợi quyền, nghĩa vụ liên can tham dự tố tụng với bên bị kiện. Ngày… tháng… năm… của chủ toạ UBND tỉnh…”.
# Diễn biến sự việc theo lời mô tả của các đương sự)”. Việc ghi thành phần Hội đồng xét xử của các bản án đều theo đúng hướng dẫn của mẫu bản án: Dưới dòng chữ “Tòa án nhân dân tỉnh X” là dòng chữ “với thành phần Hội đồng xét xử sơ thẩm gồm có”, ghi Chủ tọa phiên tòa, Hội thẩm quần chúng.
Việc ghi như vậy không sai so với quy định tại khoản 1 Điều 28 Luật Tố tụng hành chính nhưng làm cho người đọc không nhận biết được đó là quyết định hành chính về vấn đề gì. # Quy định ở Tòa án có Thư ký Tòa án, Điều 34, Điều 38 Luật Tố tụng hành chính nêu rõ một trong những người tiến hành tố tụng là “Thư ký Tòa án” chứ không phải là “cán bộ Tòa án” và “ghi biên bản phiên tòa” chỉ là một trong những nhiệm vụ của Thư ký Tòa án.
”, Với trích yếu này chỉ cần ghi “V/v khiếu kiện quyết định hành chính hủy kết quả đấu giá QSD đất” là đủ.
Tuy nhiên, các bản án hành chính sơ thẩm hầu như chưa theo đúng quy định nêu trên của Luật Tố tụng hành chính và cũng chưa thật sự diễn đạt na ná theo mẫu bản án sơ thẩm được ban hành kèm theo quyết nghị số 01/2005/NQ-HĐTP. Về việc ghi trích yếu dưới dòng ghi tháng ngày năm tuyên xử, có 10/21 bản án đã không ghi trích yếu, 3 bản án chỉ ghi “V/v khởi kiện quyết định hành chính”, 1 bản án ghi “khởi kiện quyết định hành chính số.
Tuy nhiên, có 6 vấn đề sau đây cần xem xét: Dòng ghi ngày tháng năm bên phía trái ngay dưới dòng “bản án số”, theo hướng dẫn là ghi tháng ngày năm tuyên phạt; nhưng nếu không phải là người công tác tại Tòa án, Viện kiểm sát hoặc không phải là luật sư, thì sẽ khó biết được đó là ngày tháng năm tuyên phạt. Mẫu bản án dân sự sơ thẩm có chỉ dẫn “Trong phần này ghi quan hệ được xác lập giữa các đương sự dẫn đến có tranh chấp; các vấn đề cụ thể mà người khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết; đề nghị phản tố (nếu có) và yêu cầu cụ thể của bị đơn; yêu cầu độc lập và đề nghị của người có lợi quyền, nghĩa vụ can dự (chú ý không trình diễn.
Cách viết này dễ gây cho người đọc hiểu nhầm nội dung vụ án là nhận định chủ quan của Hội đồng xét xử.
Phần nhận thấy của bản án: Theo quy định tại khoản 4 Điều 164 Luật Tố tụng hành chính, phần nhận thấy (phần nội dung vụ án) phải ghi yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện; đề nghị của người bị kiện; yêu cầu, yêu cầu độc lập của người có lợi quyền, bổn phận hệ trọng.
Cách ghi này không hợp lý và không đúng với chỉ dẫn của mẫu bản án. Việc viết bản án hành chính sơ thẩm bây chừ Theo quy định tại khoản 2 Điều 49 Pháp lệnh Thủ tục giải quyết các vụ án hành chính (ngày 21/5/1996 được sửa đổi bổ sung ngày 25/12/1998 và ngày 5/4/2006) thì bản án hành chính sơ thẩm phải có các nội dung chính sau đây: Ngày, tháng, năm, địa điểm tiến hành phiên tòa; Họ, tên thành viên Hội đồng xét xử, Kiểm sát viên, thư ký phiên tòa; Tên, địa chỉ của các đương sự, người đại diện của họ; yêu cầu của các đương sự; Những tình tiết đã được chứng minh, những bằng cớ, cứ luật pháp để giải quyết vụ án; Các quyết định của Tòa án; Án phí, người phải chịu án phí; Quyền kháng cáo của đương sự.
Một số bản án lại ghi trích yếu quá dài, tỉ dụ: “V/v khiếu kiện quyết định số 4522/QĐ-STC ngày 27/9/2010 của Sở Tài chính Hà Nội về việc hủy kết quả trúng đấu giá QSD đất 16 thửa đất các lô đất No10B, No11B Khu thị thành mới Sài Đồng, quận Long Biên, Hà Nội.
Vấn đề đặt ra là có cần diễn tả như thế không hay chỉ cần nêu một cách rõ ràng quan điểm chung cục của họ.
